چگونه در دام کلاه‌برداری‌های حوزه رمزارزها نیفتیم؟

چگونه در دام کلاه‌برداری‌های حوزه رمزارزها نیفتیم؟

بعد از سقوط بازار بورس ایران سیل سرمایه‌گذاران بازار بورس به سمت بازار ارزهای دیجیتال روانه شد. سرمایه‌گذارانی که شیرینی سودهای نجومی در مدت کم را چشیده‌اند، وارد بازاری با ریسک‌های جدید شده‌اند که همین طمع ایشان برای کسب سودهای نامتعارف می‌تواند آن‌ها را طعمه مناسبی برای کلاه‌برداران گرداند. کلاه‌بردارانی که در رداهای مختلف منتظرند تا از این افراد ناآگاه کسب سود کنند. پس تنها راه برای نجات یافتن از دست این کلاه‌برداران ابتدا کنار گذاشتن طمع و بعد کسب آگاهی در دنیای جدید ارزهای دیجیتال است.

حفظ امنیت در دنیای رمز ارزها زیاد سخت نیست و با پیروی از چند پروتکل ساده می‌توان تا حد بسیار زیاد و متعارفی امنیت سرمایه خود را تأمین کنید؛ اما اگر این پروتکل‌ها را رعایت نکنید، نه‌تنها از فرصت‌های سودآوری جذابی که در این بازار وجود دارد بازخواهید ماند، بلکه در بهترین حالت بخشی از سرمایه خود را در جیب کلاه‌برداران مختلف خواهید ریخت که این بخشی از سرمایه می‌تواند تا کل سرمایه هم تعمیم یابد. در بازار رمزارزها هیچ تراکنشی قابل‌برگشت نیست (و من این جمله را پارها تکرار می‌کنم تا خوب جا بیفتد). به دلیل ماهیت به وجود آمدن رمزارزها، هیچ واسطه‌ای مانند بانک وجود ندارد و هیچ نهادی نمی‌تواند به تراکنش‌ها نظارت داشته باشد، بنابراین اگر خود مواظب سرمایه خود نباشید و چند راهکار ساده را برای حفظ آن انجام ندهید، دیگر نمی‌توانید کاری برای برگشت آن انجام دهید. من در وبینار جمعه سوم اردیبهشت ۱۴۰۰ می‌خواهم انواع روش‌های کلاه‌برداری را نام‌برده و روش‌های شناسایی آن‌ها و راهکارهای مقابله با آن‌ها را توضیح دهم.

روش‌ پانزی

روش پانزی که برگرفته از نام چارلز پانزی کلاهبردارمعروف آمریکایی است، به روشی گفته می‌شود که کلاه‌برداران وعده سودهای نجومی به مردم می‌دهند و به این طریق پول‌های مردم را جمع ‌میکنند؛ اما آیا فکر می‌کنید به وعده خود عمل نمی‌کنند؟ اشتباه می‌کنید. آن‌ها در ابتدا به وعده خود عمل هم می‌کنند و با پول‌هایی که از مردم گرفتند، در ماه اول به آن‌ها سود نجومی تعیین‌شده (که بسیار فریبنده و بیشتر از سودهای عرفی و معقول بازار هست) را هم می‌دهند. با دادن این سودها افراد بیشتری اعتماد کرده و پول‌های بیشتری به سمت آن‌ها سرازیر می‌شود و آن‌ها هم با تبلیغات سنگین و فریبنده بر طبل دروغ‌گویی خود می‌کوبند. تا جایی این کار را ادامه می‌دهند که بتوانند افراد جدیدی را فریب داده و پول‌های جدید به دست بیاورند و در تمام این مدت سود معهود را هم پرداخت خواهند کرد؛ اما زمانی که آهنگ دریافت پول جدید کم شد، پول‌ها را گرفته و فرار می‌کنند.

فیشینگ

به هر کاری که به‌منظور دریافت اطلاعات محرمانه شما و خالی کردن حسابتان باشد، فیشینگ گفته می‌شود. وقتی وارد دنیای ارزهای دیجیتال شدید مهم‌ترین کاری که باید انجام دهید مواظبت از کلید خصوصی کیف پولتان است. این مواظبت دو بخش دارد:

۱٫ باید آن را دور از دسترس هر فرد دیگری قرار دهید
۲٫ نباید آن را گم کنید یا در معرض از بین بردن قرار دهید

درروش های فیشینگ کلاه‌برداران به هر طریقی سعی خواهند کرد به حساب‌های شما دسترسی پیدا کنند. با عناوین و ترفندهای مختلف می‌خواهند به کلیدهای خصوصی شما دست پیدا کنند. این ترفندها می‌تواند مستقیم باشد؛ یعنی خود مستقیماً با شما ارتباط برقرار کنند و خود را پشتیبان یکی از صرافی‌ها یا کیف پول‌هایی که شما با آن‌ها کار می‌کنید (هر عنوان دیگری) معرفی می‌کنند و بابیان وجود مشکل و ترفندهای مختلف سعی درگرفتن کلید خصوصی و اطلاعات محرمانه شما خواهند کرد. می‌تواند غیرمستقیم هم باشد؛ یعنی سایتی بسیار مشابه سایت صرافی یا کیف پول درس می‌کنند با درگاه پرداخت مشابه درگاه‌های پرداخت اصلی و وقتی شما بخواهید در آن سایت‌ها رمز خود را وارد کنید، اطلاعات حساب‌های شمارا گرفته و در زمان مقتضی اقدام به خالی کردن آن حساب خواهند کرد.

استخراج ابری

در این نوع استخراج، گردانندگان سایت استخراج ابری به شما می‌گویند که ما مزرعه‌های بزرگ استخراج ارزهای دیجیتال داریم و اگر شما بخواهید حاضریم قدرت سخت‌افزاری CPU های خود (هش ریت) را به شما اجاره دهیم. برای این اجاره پکیج‌های فروش تعریف می‌کنند. به‌عنوان‌مثال اگر شما بخواهید حاضریم ۱۰۰ تراهش دوساله به شما اجاره دهیم و کل مبلغ اجاره را هم همین‌الان می‌گیریم. در عوض پول هرچقدر که این دستگاه در این دو سال استخراج انجام داد است را به شما خواهیم داد (به‌صورت همان ارز دیجیتالی که استخراج می‌کنند).

اکثر این سایت‌ها جعلی و کلاه‌برداری هستند و هیچ تضمینی برای انجام این کار وجود ندارد؛ یعنی شما این کار را انجام خواهید داد و این سایت‌ها بعد از مدتی خود را منهدم می‌کنند و شما دستتان به‌جایی بند نیست. در نظر داشته باشید که این گردانندگان این سایت‌ها ممکن است از تماماً ترفندهای جلب رضایت مشتریان استفاده کنند و بازاریابی بی‌نقصی هم انجام دهند و به‌صورت مداوم از دستگاه‌های استخراج‌کننده خود فیلم تهیه کنند.

صرافی‌ها و کیف‌ پول‌های جعلی

به دلیل نبود قانون مناسب برای ارزهای دیجیتال، سایت‌های زیادی به‌عنوان سایت صرافی و یا کیف پول ارزهای دیجیتال راه‌اندازی شده که فقط برای کلاه‌برداری به وجود می‌آیند و بعد از گرفتن پول مردم سایت را بسته و فرار می‌کنند. برای ورود به دنیای ارزهای دیجیتال حتماً باید صرافی‌های معتبر و مطمئن و آدرس سایت آن‌ها را بشناسید و راه‌های ساخت کیف پول‌های معتبر را فرابگیرید. اگر درباره این موضوع اطلاعی ندارید و قصد یادگیری هم ندارید، حتماً از افراد مطلع و کارشناس بپرسید. (فکر کنم لازم به گفتن نیست که مصداق افراد کارشناس، صرفاً دوست یا آشنایی که مدتی است در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت دارد نیست و نظر آن فرد به‌هیچ‌عنوان اعتبار ندارد)

دوره‌های آموزشی پوچ و بی‌ارزش

با توجه به جدید بودن موضوع ارزهای دیجیتال در کشور ما و عدم آگاهی عموم مردم از آن‌ها، دوره‌های آموزشی مختلفی بدون هیچ بار علمی و ارزش پولی خاصی توسط بعضی افراد سودجو ضبط‌شده و روانه بازار گردیده. دوره‌هایی که وزن بازاریابی و فروش آن‌ها بسیار بر وزن محتوایی دوره می‌چربد. دوره‌هایی عرضه می‌شود که مفاهیم کلی و اطلاعات اولیه از ارزهای دیجیتال در آن‌ها گفته‌شده و بابت آن‌ها هزینه‌های زیادی از مخاطب طلب می‌کنند؛ و با تکنیک‌های بازاریابی و فروش، آن‌ها را رنگ و لعاب داده و در اختیار مخاطب ناآگاه قرار می‌دهند.

عناوین گول زننده‌ای را هم برای دوره‌های خود انتخاب کرده و سخت در انتقال این مفهوم پافشاری می‌کنند که «دوره ما بسیار تخصصی و ویژه است و شما با گذراندن هم‌چین دوره‌ای به یک متخصص و نابغه در دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل خواهید شد». درصورتی‌که هیچ اطلاعات ویژه و تخصصی ارائه نخواهند داد و در بهترین حالت یکسری اطلاعاتی که در همه‌جای دنیا رایگان هست را منتقل خواهند کرد. البته این نوع کلاه‌برداری مختص ارزهای دیجیتال نیست و من در وبینار به شما یاد خواهم داد که چطور یک دوره با محتوا و باارزش را از یک دوره آموزشی پوچ تشخیص دهید.

ارزهای قلابی

گاهی کلاه‌برداران ارزهای دیجیتال جدیدی را می‌سازند. ارزهایی که هیچ پشتوانه فنی و فکری درستی پشت آن‌ها نیست و هیچ هدف خاصی را هم دنبال نمی‌کنند. این ارزها را با تبلیغات فراوان معروف کرده و در عرضه‌های اولیه پول زیادی را جمع‌آوری می‌کنند.

بعد از جمع‌آوری چنین پول‌هایی به‌صورت ناگهانی ناپدیدشده و پروژه را شکست‌خورده می‌نامند. من دیدم که حتی کسانی که خود را استاد بازارهای مالی معرفی کرده و برای اطلاعات تماماً کپی و رایگان خود پول‌های زیادی گرفتند هم اسیر تبلیغات این ارزهای فیک شده و در دوره‌های آموزشی خود این ارزها را به مخاطب ازهمه‌جابی‌خبر معرفی کرده‌اند. در دام ارزهای فیک قلابی نیفتید.