سفتهبازی در بورس و سایر بازارهای سرمایهای یک واقعیت انکارناپذیر و تا حدی لازم است. ازاینرو با اطلاق صفت های منفی یا مثبت به اینگونه مفاهیم نمیتوانیم از واقعیت آن چشمپوشی کنیم.
بهطورکلی بسیاری سفتهبازی در بورس را برابر با نوسانگری میدانند؛ اما واقعیت این است که تنها ازنظر زمان سرمایهگذاری این دو به یکدیگر شباهت دارند و روشها و اهداف آنها طور کلی از یکدیگر جداست. از طرف دیگر سفتهبازی در بورس یک مفهوم لازم محسوب میشود. سفتهبازان درست مانند یک کاتالیزور عمل میکنند، میتوانند موتور یک سهم را سریع روشن یا سریع خاموش کنند و روند سهم را بهسرعت در مسیر اصلی خود قرار دهند.
اما بهتر است بدانیم که سفتهبازی در بورس چیست و به چه کسی سفتهباز گفته میشود. شناخت سفتهبازی در بورس از این نظر اهمیت دارد که باعث میشود سرمایه شما در این تغییر روندهای سریع و وارد شدن سریع سهم به روندهای مختلف از بین نرود. درواقع در مسئله سفتهبازی در بورس معمولاً تنها خود سفتهبازان سود اصلی را میبرند و احتمالاً کسانی که شانس با آنها یار بوده و سهمی را داشتهاند که موردتوجه سفتهبازان قرارگرفته است. حال در ادامه بیشتر از این مفاهیم خواهیم گفت. با ما همراه باشید.
سفته بازی در بورس یعنی چه؟
سفته بازی چیست؟ اولین چیزی که ما باید در مورد سفتهبازی در بورس بدانیم، تعریف آن است. بهطورکلی در یک تعریف آکادمیک سفتهبازی به مفهومی گفته میشود که طی آن یک معامله کوتاهمدت با ریسک نسبتاً بالا و سود غیرمعمولی صورت میگیرد.
درواقع سفتهبازی در بورس بر اساس تغییر روندهای قیمتی و تغییر ارزشگذاریها صورت میگیرد. شما تصور کنید قیمت یک کالا صد تومان باشد. طی چند هفته دیگر قیمت این کالا هزار تومان میشود. در این حالت گفته میشود که در این کالا سفتهبازی رخداده است؛ یعنی عدهای با خرید کالا منتظر افزایش قیمت آن بوده و سپس کالا را وارد بازار میکنند و سود هنگفت خودشان را برمیدارند.
سفتهبازی در تمام بخشهای اقتصادی وجود دارد و چیز واقعاً عجیبی محسوب نمیشود؛ اما ازنظر عموم مردم سفتهباز یک فرد سودجو است که تنها به دنبال سود خود است؛ اما بههرحال اینیک مفهوم اقتصادی غیرقابلانکار است. همچنین بسیاری دیگر تصور میکنند که سفتهبازی تنها عامل مؤثر در افزایش قیمت این کالا شده است. اگر اینگونه بود امروز باید سفتهبازان را ثروتمندترین افراد دنیا خطاب میکردیم؛ اما واقعیت چیز دیگری است. سفتهبازان تنها عامل محرکی برای این افزایش قیمتها محسوب میشوند و نه چیز بیشتر!
درواقع در اقتصاد تا زمانی که پول وارد نشود عملاً هیچ تغییر قیمتی و افزایش قیمتی را شاهد نخواهیم بود. این ورود پول در سیستم عرضه و تقاضا بر عهده سفتهبازان محسوب میشود. در سیستمهای مالیاتی مانند سیستم اقتصادی غرب، خود دولت این وظیفه را بر عهده میگیرد و سعی میکند با این کار افزایش قیمت را مدیریت کند.
[irp posts=”8928″ name=”0 تا 100 پلتفرم های معاملاتی فارکس و بورس ایران”]
سفتهبازی در بورس و یک مسئله اقتصادی
بنابراین تا این جای داستان متوجه شدیم که سفتهبازی در بورس یا در بخشهای مختلف داستان تنها یک ابزار و یک اهرم برای افزایش قیمت محسوب میشود. برای درک این موضوع باید کمی از اقتصاد کلان صحبت کرد. (برای دانستن اهرم مالی در بورس این مقاله به شما کمک خواهد کرد)
درواقع هر کشوری در دنیا دارای شکل اقتصادی مختص به خودش است. شکل اقتصادی ایران بر پایه سیستم عرضه و تقاضا یا بخواهیم بهتر بگوییم بر اساس تورم ساختهشده است. درواقع تورم مانند یک ماشین در سیستم اقتصادی حرکت میکند و از بخشهای مختلف عبور میکند و طی چند سال یک دور کامل در تمام بخشهای اقتصادی میزند.
دولت تنها میتواند بزرگی و سرعت ماشین را در این سیستم کنترل کند و بههیچعنوان نمیتواند مسیر مشخصی برای آن تعریف یا جلوی حرکت آن را بگیرد. سفتهباز درواقع کسی است که میتواند مسیر این حرکت را حدس بزند یا تشخیص بدهد؛ اما این کار چندان سادهای نیست و احتمال خطا در آن بسیار زیاد است؛ بنابراین گفته میشود که سفتهبازی در بورس یا در بخشهای دیگر اقتصاد عملاً کاری پر ریسک محسوب میشود؛ اما اگر این ریسک درست باشد و پاسخ بدهد اما در مدتزمان کوتاه میزان سود قابلتوجهی نصیب سفتهباز میشود.
بهطور مثال تصور کنید که شما سال 98 یک منزل مسکونی در تهران به قیمت 400 میلیون تومان خریداری میکردید. این منزل در انتهای سال 99 قیمتی حدود سه برابر پیداکرده است؛ بنابراین عملاً شما در مدت نزدیک به دو سال سودی سه برابری را تجربه کردید؛ یعنی یک سود 300 درصدی! این سودی نیست که بتوان بهصورت عادی با سرمایهگذاری یا کارهای دیگر آن را به دست آورد. حال اگر شما بدانید مسیر بعدی تورم کدام بخش اقتصادی خواهد بود، مسلماً وارد آن بخش میشوید. این کار همان سفتهبازی محسوب میشود.
سفتهبازی در بورس را بشناسیم!
اما حالا که تقریباً توانستیم با مفهوم کلی سفتهبازی در اقتصاد آشنا شویم، بهتر است بهصورت اختصاصیتر سفتهبازی در بورس را موردبررسی قرار دهیم.
فرق مهمی که میان سفتهبازی در بورس و سایر بخشهای اقتصادی وجود دارد این است که تمام اطلاعات خریدوفروش و ورود و خروج پول رصد میشود و تقریباً هر سرمایهگذاری میتواند این اطلاعات را بهراحتی ببینید و متوجه شود؛ بنابراین سفتهبازی در بورس نسبت به بخشهای دیگر اقتصادی کار سختتری محسوب میشود! همین سختی کار باعث شده است که عملاً روشها و متدهای استفادهشده توسط این افراد بسیار پیشرفت کند و بهجایی رسیده است عملاً نهتنها تازهکاران، بلکه قدیمیها و باتجربههای بازار نیز گاها درگیر سفتهبازی در بورس میشوند.
[irp posts=”20213″ name=”27 فیلتر بورس: فیلترهای مهم و کاربردی + فیلتر حرفهای نوسان گیری (آپدیت اردیبهشت1400)”]
بهطورکلی میتوانیم اینگونه سفتهبازی در بورس را بیان کنیم که یک عده سهامدار که سرمایهای نسبتاً بزرگ دارند سعی میکنند این پول را به یک سهم وارد کنند. همانطور که گفتیم شرط اصلی افزایش قیمت در هر بخش اقتصادی ورود پول است. سفتهبازی در بورس این سرمایه را وارد یک سهم میکند. معمولاً روشهای مختلفی برای این کار انتخاب میکنند. ولی بهطورکلی بهنوعی ورود پول اتفاق میافتد که تقریباً کمتر کسی میتواند متوجه این ورود پول شود.
از طرف دیگر بعد از ورود پول و در اختیار داشتن بخش قابلتوجهی از سهام شناور، حال چارت در اختیار سفتهبازان خواهد بود. این افراد با ایجاد جذابیتهای مختلف سعی در جذب بازار به سمت این سهم دارند. معمولاً سفتهبازی در بورس همراه با شایعهپراکنی و ترغیب افکار عمومی است. درواقع سفتهبازی در بورس قصد دارد این سهم را به هر نحوی که شده جذاب جلوه دهد.
جذاب جلوه دادن یعنی افزایش تقاضا در این سهم. حال اینکه فروشنده عمده و غالب در این سهم کسی جز خود سفتهبازان نمیباشند، پس با عدم عرضه و افزایش تقاضا عملاً قیمت سهم شروع به افزایش جذابی میکند. اینجاست که سفتهبازی در بورس با یک حرکت جذاب قیمت را افزایش میدهد و بیشترین کسی که دراینبین سود میکند، خود سفتهباز است.
سفته بازی در بورس و تفاوت آن با نوسان گیر چیست؟!
همانطور که در بالاتر گفتیم به سبب اینکه روش کلی و نوع سرمایهگذاری ازنظر زمانی میان سفتهبازی در بورس و نوسانگری شباهتهایی با یکدیگر دارند، عملاً بسیاری این دو را بهجای یکدیگر میگیرند؛ اما واقعیت این است که عملاً نوسان گیری یک استراتژی مالی محسوب میشود و نوسان گیر بر اساس حرکت چارت و روند سهم دست به سرمایهگذاری کوتاهمدت میگیرد و از طرف دیگر ریسک موجود در نوسانگری نیز قابلکنترل است؛ اما سفتهبازی در بورس بر اساس تغییر چارت صورت میگیرد و یک نوع دستکاری در قیمتها اتفاق میافتد که البته این اتفاق نیز بسیار ریسک بالایی دارد. (اگر نمیدانید ریسک نکول چیست این مقاله را بخوانید)
اگر بازار به سمت سهم مورد سفتهبازی در بورس جذب نشود و یا مشخص شود که این سهم در حال سفتهبازی است، عملاً سرمایه بزرگ سفتهبازی خوابیده در این سهم نابود میشود و این ضرر بسیار بزرگی محسوب میشود. ازاینرو معمولاً سفتهبازی در بورس توسط افراد بسیار کارکشته، حرفهای و قدیمی بازار که سرمایه در گردش بالایی دارند صورت میگیرد.(برای پیدا کردن حد ضرر این مقاله را بخوانید)
بهطورکلی سفتهبازی در بورس عمدتاً در سهمهای بنیادی و کمی ازیادرفته صورت میگیرد. بنیاد سهم برای سفتهبازی در بورس تنها از این نظر اهمیت دارد که میتواند برای سرمایهگذار جذاب به نظر برسد و باعث جذب آنها شود. از طرف دیگر سهمهایی که حجممبنای پایینتری دارند راحتتر دستکاری میشوند. پس بهطورکلی میتوان گفت که سفتهبازی در بورس بیشتر در سهمهای کوچک، بنیادی و کمی متروک صورت میگیرد. متروک بودن سهم نیز ازاینجهت است که کمتر در ورود پول در دید سرمایهگذاران قرارداد و اینگونه سفتهبازان میتوانند چراغ خاموش وارد سهم شوند.
[irp posts=”19785″ name=”5 ترفند برای تشخیص صف خرید در بورس یا فروش”]
سفته بازی در بورس و سخن پایانی
ما در این مقاله سعی کردیم از جنبههای مختلف بدانیم که سفتهبازی در بورس یعنی چه. درواقع سفتهبازی انواع و شکلهای مختلفی دارد اما در حالت کلی وقتی قیمت یک کالا، خدمات یا یک سهم به شکل غیر معقولانهای افزایش پیدا کرد، یقین بدانید که در آن سفتهبازی رخداده است.
نکته بسیار مهمتر این است که بعد از اینکه سفتهبازان به سود موردنظر خود رسیدن کمکم در منطقهای جذاب شروع به تخلیه سهم میکنند. این تخلیه معمولاً به حالتی است که حتی نوسان گیرها را بهاشتباه میاندازد و اینگونه به نظر میرسد که سهم آماده حرکت بعدی میشود؛ اما غافل از اینکه با خروج پول عظیم سفتهبازان عملاً این سهم سقوط بدی را تجربه خواهد کرد و سرمایهگذاران آن متضرر خواهند شد.
(به نظر شما ساده ترین راه بدست آوردن بیت کوین چیست؟ اگر دراین باره چیزی نمیدانید حتما این مقاله را بخوانید و اگر میخواهید با تفاوت معامله گر و تحلیل گر بازار سرمایه بیشتر آشنا شوید این مقاله را بخوانید.)